Savings Account Rules: सावधान! सेविंग अकाउंटवर आयकर विभागाची नजर, जाणून घ्या नोटीस येण्यामागचं कारण!

Savings Account Rules: तुमचं सेविंग अकाउंट म्हणजे तुमच्या कष्टाने कमावलेल्या पैशांचा सुरक्षित ठेवा. पण, तुम्हाला माहीत आहे का? तुमच्या सेविंग अकाउंटमुळे तुम्हाला आयकर विभागाकडून नोटीस येऊ शकते! कदाचित तुम्हाला हे ऐकून धक्का बसेल, पण ही एक वास्तविक गोष्ट आहे. आयकर विभागाचे काही नियम आहेत, ज्यांचं पालन केलं नाही तर नोटीस येणं टाळता येणार नाही.

सेविंग अकाउंटमधील व्यवहारांवर कशी येते नोटीस?

तुमच्या सेविंग अकाउंटमधून तुम्ही ठराविक रकमेच्या पलीकडे पैसे जमा केले, काढले किंवा व्यवहार केले तर ही माहिती थेट आयकर विभागाकडे पोहोचते. बँकांना त्याबाबत माहिती देणं बंधनकारक असतं, कारण तुमच्या PAN कार्डाशी बँक खातं जोडलेलं असतं.

काय आहे नियम?

वार्षिक मर्यादा

एका आर्थिक वर्षात म्हणजे 1 एप्रिल ते 31 मार्च यादरम्यान तुमच्या सेविंग अकाउंटमध्ये रोख व्यवहाराची मर्यादा 10 लाख रुपये आहे. जर या रकमेपलीकडे तुम्ही व्यवहार केलेत, तर हा उच्च मूल्याचा व्यवहार (High Value Transaction) मानला जातो आणि त्याची नोंद आयकर विभागाकडे केली जाते.

दैनिक मर्यादा

एका दिवसात 50,000 रुपयांपेक्षा जास्त रक्कम जमा करताना तुम्हाला तुमचा PAN क्रमांक बँकेला देणं बंधनकारक आहे. PAN क्रमांक नसल्यास, तुम्हाला फॉर्म 60 किंवा 61 सबमिट करावा लागतो.

कलम 269ST

आयकर कायद्यानुसार, तुम्ही एका दिवसात कोणत्याही व्यक्तीशी 2 लाख रुपयांहून अधिक व्यवहार करू शकत नाही. हा नियम रोख स्वरूपातील व्यवहारांसाठी आहे. याचा भंग झाल्यास आयकर विभागाकडून दंडात्मक कारवाई होऊ शकते.

तुम्हाला नोटीस का येते?

तुमच्या खात्यातील व्यवहारांचा तपशील बँक आयकर विभागाला देते. जर तुम्ही नियमांचा भंग केला किंवा जास्त व्यवहार केले, तर आयकर विभाग तुम्हाला नोटीस पाठवतो.

उच्च मूल्याच्या व्यवहारांबाबत स्पष्टता द्या

जर तुमच्या खात्यात 10 लाख रुपयांहून अधिक रक्कम असेल, तर त्याच्या स्रोताबद्दल आयकर विभागाला माहिती द्यावी लागते. यासाठी तुमच्याकडे बँक स्टेटमेंट्स, गुंतवणुकीची कागदपत्रं आणि व्यवहाराचा तपशील असणं आवश्यक आहे.

फॉर्म 60/61 सबमिट करा

जर तुमच्याकडे PAN क्रमांक नसेल, तर फॉर्म 60 किंवा 61 भरून तुम्हाला व्यवहाराचा तपशील द्यावा लागतो.

सेविंग अकाउंटवर आयकर नोटीस टाळण्यासाठी करा हे उपाय

आपले व्यवहार व्यवस्थित ठेवा

तुमच्या बँक खात्यातील व्यवहारांचा हिशोब ठेवा. किती रक्कम जमा केली आणि किती काढली याचा तपशील नेहमी ठेवावा.

PAN क्रमांक द्या

50,000 रुपयांपेक्षा जास्त रक्कम जमा करताना किंवा व्यवहार करताना बँकेला तुमचा PAN क्रमांक द्यायला विसरू नका.

काळजीपूर्वक रोख व्यवहार करा

एका दिवसात कोणत्याही व्यक्तीशी 2 लाख रुपयांपेक्षा जास्त रोख व्यवहार टाळा. मोठ्या व्यवहारांसाठी ऑनलाइन ट्रान्सफर किंवा चेकचा वापर करा.

स्रोत सिद्ध करा

जर तुमच्यावर नोटीस आली, तर आयकर विभागाला पैसे कोठून आले याचा पुरावा दाखवावा लागतो. यासाठी तुमच्याकडे बँक स्टेटमेंट्स, गुंतवणूक कागदपत्रं, पगाराचे स्लिप्स वगैरे ठेवा.

तज्ञांचा सल्ला घ्या

तुमच्या रोख व्यवहारांचा स्रोत स्पष्ट करण्यासाठी आणि आयकर विभागाच्या नियमांचं पालन करण्यासाठी कर सल्लागाराचा सल्ला घ्या.

नियम मोडल्यास होणारे परिणाम

जर तुम्ही वरील नियमांचं पालन केलं नाही, तर आयकर विभाग तुमच्यावर दंडात्मक कारवाई करू शकतो. यामध्ये तुमच्या खात्यातील रकमेचा तपशील तपासला जाऊ शकतो.

तुमचं खातं तात्पुरतं Freeze केलं जाऊ शकतं.

दंड आकारला जाऊ शकतो.

गंभीर बाबींमध्ये तपास सुरू होतो.

रोखीच्या व्यवहारांमध्ये काळजी का आवश्यक आहे?

आजकाल डिजिटल युगामध्ये रोख व्यवहार कमी करणे हा एक चांगला पर्याय ठरतोय. ऑनलाइन ट्रान्सफर, नेट बँकिंग आणि UPI सारख्या पर्यायांचा वापर केल्याने व्यवहार सुरक्षित होतात आणि आयकर विभागाकडून होणारी त्रासदायक चौकशी टाळता येते.

आयकर विभागाची नोटीस टाळा 

तुमचं सेविंग अकाउंट तुमचं आर्थिक भविष्य सुरक्षित करतं. मात्र, नियमांचं पालन न केल्यास हीच गोष्ट त्रासदायक ठरू शकते. म्हणूनच, बँक व्यवहार करताना काळजीपूर्वक नियोजन करा. तुमचं खातं योग्य प्रकारे व्यवस्थापित ठेवा, व्यवहारांचा हिशोब ठेवा आणि नियमांचं पालन करा.

शेवटी, आयकर विभागाकडून येणाऱ्या नोटीसला टाळण्यासाठी काळजीपूर्वक आर्थिक व्यवहार करणं हीच सुरक्षितता आहे. तुमच्या मेहनतीच्या पैशांना योग्य प्रकारे जपायला विसरू नका!