PPF Or NPS: आजकाल पालक मुलांच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी गुंतवणुकीच्या उत्तम योजना शोधत असतात. अशाच दोन महत्त्वाच्या योजनांबद्दल आज आपण या लेखात सविस्तर माहिती घेणार आहोत – PPF (Public Provident Fund) आणि NPS वात्सल्य (National Pension System Vatsalya) योजना. अलीकडेच मुलांसाठी सरकारने NPS वात्सल्य योजना सुरू केली आहे. पण प्रश्न असा आहे की, मुलांसाठी कोणती योजना अधिक चांगली आहे? या लेखात आपण या दोन्ही योजनांचा तुलनात्मक अभ्यास करणार आहोत.
मित्रांनो, पालक म्हणून आपल्याला नेहमीच आपल्या मुलांसाठी काहीतरी खास, भविष्याच्या दृष्टीने सुरक्षित योजना हवी असते. तर मग या लेखात आपण PPF आणि NPS वात्सल्य या दोन्ही योजना किती उपयुक्त आहेत, त्यांचे फायदे-तोटे काय आहेत, आणि त्यामधून कोणती योजना तुमच्या मुलांसाठी सर्वोत्तम ठरेल हे समजून घेऊया.
NPS वात्सल्य योजना: मुलांसाठी नवीन गुंतवणूक संधी
केंद्र सरकारने नुकतीच NPS वात्सल्य योजना सुरू केली आहे, जी विशेषतः 18 वर्षांखालील मुलांसाठी आहे. या योजनेमुळे पालक आपल्या मुलांच्या नावावर गुंतवणूक करू शकतात, ज्याचा लाभ त्यांना त्यांच्या शिक्षणासाठी किंवा भविष्यातील गरजांसाठी होईल.
NPS वात्सल्यची वैशिष्ट्ये:
गुंतवणूक वय: 18 वर्षांखालील कोणत्याही मुलासाठी खाते उघडता येते.
किमान गुंतवणूक: वर्षाला फक्त 1,000 रुपये गुंतवणूक आवश्यक आहे.
कमाल गुंतवणूक मर्यादा नाही: तुम्ही तुमच्या इच्छेनुसार जास्तीत जास्त रक्कम जमा करू शकता.
गुंतवणूक कालावधी: खाते किमान तीन वर्षांसाठी चालवावे लागेल.
शैक्षणिक किंवा आरोग्य गरजांसाठी पैसे काढण्याची मुभा: मुलाचे वय 18 वर्षे पूर्ण होण्यापूर्वी, शिक्षण किंवा उपचारासाठी 25 टक्के रक्कम काढता येते.
18 वयानंतर पेन्शनची सुरुवात: 18 वर्षांनंतर जमा रकमेच्या 20 टक्के रक्कम काढता येते, तर उर्वरित रकमेवर वार्षिकी (Annuity) खरेदी करावी लागते, ज्यामुळे मुलाला दर महिन्याला पेन्शन मिळेल.
व्याज दर: NPS वात्सल्यमध्ये वार्षिक सुमारे 10% व्याज मिळते, परंतु हे रिटर्न इक्विटी-लिंक्ड असल्यामुळे यामध्ये निश्चित परतावा नाही.
NPS वात्सल्यचा फायदा का घ्यावा?
ही योजना रिटायरमेंट प्लॅनसारखी आहे, जी मुलांच्या भविष्याला आर्थिकदृष्ट्या अधिक सुरक्षित करते.
शिक्षणासाठी किंवा आरोग्यासाठी आपत्कालीन परिस्थितीत पैसे काढण्याची सुविधा उपलब्ध आहे.
दीर्घकाळ गुंतवणुकीवर चांगले परतावे मिळण्याची शक्यता असते.
PPF: पारंपरिक आणि सुरक्षित गुंतवणूक
PPF (Public Provident Fund) ही एक पारंपरिक गुंतवणूक योजना आहे, ज्यामध्ये निश्चित परतावा मिळतो आणि ही योजना अनेक वर्षांपासून भारतीय कुटुंबांमध्ये विश्वासार्ह आहे.
PPFची वैशिष्ट्ये:
गुंतवणूक वय: मुलांच्या नावावर खाते उघडता येते, आणि पालक त्या खात्याचे व्यवस्थापन करतात.
किमान गुंतवणूक: दर वर्षी किमान 500 रुपये.
कमाल गुंतवणूक: एका आर्थिक वर्षात 1.5 लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करता येते.
गुंतवणूक कालावधी: किमान 15 वर्षांचा कालावधी, नंतर 5-5 वर्षांसाठी वाढवता येतो.
व्याज दर: सध्या 7.1% निश्चित व्याज दर मिळतो. सरकार दर तीन महिन्यांनी हा व्याजदर जाहीर करते.
टॅक्स फायदे: PPF मध्ये गुंतवणूक केल्यावर करसवलतीसाठी (Tax Deduction) पात्र ठरता.
PPFचा फायदा का घ्यावा?
सुरक्षित आणि दीर्घकालीन गुंतवणूक करणाऱ्यांसाठी उत्तम पर्याय.
बाजारातील चढउतारांचा PPF च्या व्याजदरावर काहीही परिणाम होत नाही.
निश्चित परतावा असल्याने जोखीम फार कमी.
PPF आणि NPS वात्सल्य मधील प्रमुख फरक
| वैशिष्ट्ये | PPF | NPS वात्सल्य |
|---|---|---|
| गुंतवणूक वय | कोणतेही वय | 18 वर्षांखालील मुले |
| किमान गुंतवणूक | ₹500/वर्ष | ₹1000/वर्ष |
| कमाल गुंतवणूक | ₹1.5 लाख/वर्ष | मर्यादा नाही |
| व्याज दर | 7.1% (गॅरंटीड) | सुमारे 10% (इक्विटी लिंक्ड) |
| गुंतवणूक कालावधी | किमान 15 वर्षे | मुलाच्या 18 वयानंतरही चालू ठेवता येते |
| परतावा | निश्चित परतावा | निश्चित नाही (बाजारावर अवलंबून) |
| पेन्शन सुविधा | उपलब्ध नाही | पेन्शन उपलब्ध |
NPS वात्सल्य आणि PPF: कोणती योजना निवडावी?
लहान रक्कम गुंतवणूक करणाऱ्यांसाठी PPF चांगली आहे, कारण ती सुरक्षित असून निश्चित परतावा देते.
उच्च परताव्यासाठी NPS वात्सल्य उत्तम पर्याय आहे, पण जोखीम जास्त असल्याचे ध्यानात घ्या.
तुमच्या मुलांच्या शिक्षणासाठी किंवा मोठ्या खर्चासाठी दीर्घकालीन निधी हवा असल्यास NPS वात्सल्य जास्त फायदेशीर ठरते.
मात्र, तुमचे उद्दीष्ट पूर्णपणे सुरक्षित गुंतवणूक असल्यास PPF हा पर्याय विचारात घ्या.
NPS वात्सल्यमध्ये किती परतावा मिळू शकतो?
उदाहरणार्थ, जर तुमच्या मुलाचे वय 3 वर्षांपेक्षा कमी असेल आणि तुम्ही 18 वर्षांपर्यंत दर महिन्याला फक्त 1,000 रुपये गुंतवले तर:
मूळ रक्कम: 15 वर्षांत 1.80 लाख रुपये.
व्याज रक्कम: सुमारे 2.38 लाख रुपये (10% वार्षिक व्याज).
एकूण रक्कम: 4.20 लाख रुपये.
यापैकी 20% रक्कम म्हणजेच ₹84,000 मुलाच्या वयाच्या 18 व्या वर्षी उपलब्ध होईल. उर्वरित 80% वार्षिकीमध्ये बदलले जाईल, ज्यामुळे मुलाला मासिक पेन्शन मिळेल.
PPF मध्ये किती परतावा मिळतो?
जर तुम्ही दर वर्षी PPF मध्ये 50,000 रुपये गुंतवले, तर 15 वर्षांनंतर:
मूळ रक्कम: ₹7.5 लाख.
व्याज रक्कम: ₹3.22 लाख (7.1% निश्चित व्याज).
एकूण रक्कम: ₹10.72 लाख.
तुमच्या मुलांसाठी उत्तम योजना निवडा!
मुलांच्या भविष्यासाठी योग्य गुंतवणूक निवडणे ही पालक म्हणून आपली जबाबदारी आहे. PPF आणि NPS वात्सल्य दोन्ही योजनांमध्ये वेगवेगळे फायदे आहेत. जर तुम्हाला सुरक्षित गुंतवणूक हवी असेल तर PPF उत्तम आहे, पण जर तुम्हाला मोठ्या परताव्याची शक्यता हवी असेल, तर NPS वात्सल्य योजना एक चांगला पर्याय आहे.
मित्रांनो, तुमच्या गरजा आणि उद्दिष्टे लक्षात घेऊन योग्य गुंतवणूक निवडा आणि आपल्या मुलांच्या भविष्यासाठी सुरक्षित पाऊल उचला!
